آشنایی با ۴ نوع تفکر سازمانی مدیران

هر فردی که در جایگاه مدیریت قرار می‌گیرد، بهتر است با انواع تفکر سازمانی آشنا باشد؛ زیرا فردی که به‌عنوان مدیر یک سازمان انتخاب شده است، باید توانایی انجام کارها به بهترین شکل را داشته باشد تا بتواند قدم‌های بزرگی برای موفقیت یک کسب‌وکار بردارد. یکی از عوامل مهم در مدیریت یک کسب‌وکار و موفقیت در آن نوع تفکر مدیران این سازمان است. همان‌طور که مشخص است، مدیریت‌کردن یک سازمان بزرگ و موفق بسیار سخت بوده و اگر شما بدون داشتن هدف یا اندیشه خاصی تلاش کنید، ممکن است به نتیجه خوبی نرسید. تفکر کردن و انتخاب درست یکی از مهم‌ترین وظایف یک مدیر است. نوع تفکر یک مدیر در سبک مدیریت آن و انتخاب مسیر درست، رفتار کارمندان و ... تأثیرگذار خواهد بود. مدیران موفق با انواع سبک تفکر سازمانی آشنا هستند و با نوع کسب‌وکار خود و مدل شخصیتی خودشان، یکی از این سبک‌های تفکر را سرلوحه کار خود قرار می‌دهند. داشتن یک سبک تفکر درست کمک می‌کند تا مدیریت کارمندان، مدیریت زمان، تصمیم‌گیری، هدف‌گذاری برای آینده و... به درست‌ترین شکل انجام شود. حتی ممکن است شما در زمینه‌های متفاوت از تفکرهای متفاوتی نیز استفاده کنید. ازآنجایی‌که نتیجه دادن یک تفکر سازمانی ممکن است در درازمدت نشان داده شود، خیلی از مدیران دوست دارند با انجام وظایفی که به شکل عملیاتی هستند کار خود را جلو ببرند، زیرا این نوع کارها نتایجشان خیلی زودتر قابل‌مشاهده و اندازه‌گیری است.

تفکر سازمانی چیست؟

به‌طورکلی برای معنی تفکر می‌توانیم آن را یک فرایندی در نظر بگیریم که در این فرایند داده‌ها و اطلاعات وارد ذهن ما شده و پس از تفکر کردن یک سری ایده یا اندیشه جدید خارج می‌شود. داشتن تفکر درست نیازمند تمرین و حذف موارد منفی است. حالا در تفکر سازمانی شما به‌عنوان یک مدیر تمامی اطلاعات سازمان و داده‌های آن را وارد ذهنتان کرده و متناسب با شرایط سازمان، کارمندان و اهداف شرکت ایده‌ها و راهکارهایی برای قوی‌تر کردن شرکت داشته باشید. داشتن سبک تفکر خاص باعث می‌شود که کارها طبق تفکرات شما، پس بر روی نظم انجام شود. یکی از مواردی که در تفکر سازمانی مهم است، توجه به‌تمامی کارمندان و مسائل کوچک و بزرگی است که در شرکت‌ها وجود دارد؛ زیرا با درنظرگرفتن تمامی این موارد شما می‌توانید بهترین شیوه مدیریت را داشته باشید. از انواع تفکر سازمانی می‌توان به ۴ نوع تفکر خلاق، تفکر انتقادی، تفکر سیستمی، تفکر استراتژیک اشاره کرد که در ادامه در ارتباط با هرکدام از آن‌ها به طور کامل توضیح خواهیم داد.

تفکر خلاق چیست؟

اولین نوع تفکر از انواع تفکر سازمانی را می‌توان تفکر خلاق دانست. خلاقیت نکته بسیار مهمی است که تأثیر زیادی در توسعه سازمان و حل مشکلات شرکت دارد. به همین علت است که اکثر سازمان‌هایی که به فکر پیشرفت و موفقیت بین رقبا هستند، بسیار به خلاقیت و تفکر خلاق اهمیت می‌دهند. تفکر خلاق در واقع یعنی فرد بتواند به هر مسئله‌ای با دید جدیدی نگاه کند و راه‌حل‌های تازه‌ای پیدا کند. در تفکر خلاق داده‌ها و اطلاعاتی که در دسترس همه وجود دارد، به نحوی پرورش داده یا با یکدیگر ترکیب می‌شوند که نتیجه آن ایجاد یک ایده یا روش جدید و منحصربه‌فرد باشد. افزایش خلاقیت در سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌تواند به ارتقای کیفیت خدمات، کاهش زمان و هزینه، استفاده بهینه از منابع، افزایش کارایی، ایجاد انگیزه و رضایت شغلی در بین کارکنان کمک کند. تفکر خلاق مدیران باید باعث ارائه تفکر و طرحی نوین برای بهبود عملکرد کارمندان و به‌طورکلی سازمان شود. اگر دقت کنید متوجه می‌شوید که خلاقیت داشتن با افزایش بهره‌وری رابطه مستقیم دارد و موجب بالارفتن سطح عملکرد افراد در یک سازمان می‌شود. اگر مدیری تفکر خلاق داشته باشد به مسائل، مشکلات و تهدیدها از یک زاویه جدید نگاه می‌کند. این تغییر زاویه دید باعث پیدا شدن راه‌حل‌ها و فرصت‌های جدید برای رشد و توسعه می‌شود.

 تفکر انتقادی چیست؟

تفکر انتقادی تعریف‌های متفاوتی دارد؛ اما یکی از تعریفات جامع و معتبر در ارتباط با این نوع تفکر این نوع تعریف است که می‌گویند تفکر انتقادی فرایند تجزیه‌وتحلیل واقعیت و داده‎های موجود برای به‌دست‌آوردن یک نظریه درست است. در واقع تفکر انتقادی یک تفکر منطقی و عاملی است که در تصمیم‌گیری برای باور کردن یک مسئله یا انجام‌دادن یک موضوع متمرکز است. شما به‌عنوان یک مدیر با تفکر انتقادی که دومین نوع از انواع تفکر سازمانی است باید بتوانید که در ارتباط با مسائل درست و غلط را تشخیص بدهید و قاطعانه بدانید که چه کاری باید انجام شود. در واقع هدف مدیران از تفکر انتقادی رسیدن به یک آگاهی قابل‌اعتماد است. با تفکر انتقادی شما می‌توانید خطاهای ذهنی و شناختی که هنگام تفکر کردن به وجود می‌آید را رد کنید تا یک نتیجه و خروجی قابل‌اطمینان داشته باشید. از ویژگی‌های تفکر انتقادی می‌توان به این موارد اشاره کرد که مدیرانی که تفکر انتقادی دارند، نظریات آگاهانه‌تری می‌دهند، بهتر می‌توانند تصمیم‌گیری کنند و در مدیریت خود شادتر هستند.

تفکر سیستمی چیست؟

به‌طورکلی سیستم یک مجموعه از قطعات و ذرات به‌هم‌وابسته هستند که در نهایت یک کل واحد را می‌سازند، نکته مهم در سیستم این است که تمامی این قطعات و ذرات باید با یکدیگر تعامل داشته باشند در غیر این صورت عضوی از سیستم به‌حساب نمی‌آیند. تفکر سیستمی نیز یک روش منحصربه‌فرد و خاص برای پیداکردن یک رفتار هدفمند و سیستمی در سازمان است و مدیران زیادی از انواع تفکر سازمانی، تفکر سیستمی را انتخاب می‌کنند. تا بتوانند تمامی داده‌ها، اطلاعات موجود و کارمندان را برای پیشرفت شرکت درگیر کنند. در تفکر سیستمی سازمانی هدف کلی‌نگری و دیدن تمام افراد یک مجموعه در کنار یکدیگر است. همچنین تفکر سیستمی کمک می‌کند افراد توانایی درک شناخت و تحلیل روابط موجود در سیستم را به دست آورند. دقت کنید که در یک سیستم یا سازمان هر بخشی می‌تواند خودش یک سیستم را تشکیل بدهد و مدیریت‌کردن این مسئله تنها با داشتن تفکر سازمانی امکان‌پذیر است.

تفکر استراتژیک چیست؟

در واقع تفکر استراتژیک مدیران را می‌توان فکری پویا دانست که با تعامل داشتن دائمی با محیط و تجزیه‌وتحلیل آن و افزودن خلاقیت توسعه پیدا می‌کند. این روش فرایندی مستمر است که هدف از آن رفع ابهامات موجود و معنی بخشیدن به فعالیت‌های یک سازمان است. اگر بخواهید به‌عنوان یک مدیر در سازمان خود مؤثر و مفید باشد، بهتر است مهارت تفکر استراتژیک خود را افزایش دهید. تفکر استراتژیک با برنامه‌ریزی استراتژیک متفاوت است. برنامه‌ریزی نوشتن یک راه مشخص برای یک محدوده زمانی معین است؛ اما تفکر استراتژیک هرروزه در زندگی و افکار شما است. تفکر استراتژیک که به‌عنوان آخرین نوع از انواع تفکر سازمانی به آن پرداختیم به‌منظور کار اضافه‌کردن برای کسب‌وکار نیست. بلکه شما با یک روش جدید و داشتن یک نگاه جدید به کسب‌وکار برای به‌وجودآوردن یک ارزش جدید و نتایج فوق‌العاده‌ای از کسب‌وکار است. اگر دقت کرده باشید متوجه می‌شوید که هم در تفکر استراتژیک و هم در تفکر خلاق، نوآوری مهم‌ترین بخش است؛ اما در تفکر استراتژیک مدیران باید به دنبال یک نوآوری به‌منظور رسیدن و پیداکردن یک مزیت رقابتی باشند. جمع‌بندی در این مقاله سعی کردیم به موضوع انواع تفکر سازمانی مدیران بپردازیم و هرکدام از این ۴ مورد را به‌طور کامل توضیح دهیم. بلد بودن و تسلط بر این ۴ نوع تفکر برای یک مدیر لازم و ضروری است؛ اما شما می‌توانید باتوجه‌به مدل شخصیتی خودتان و کسب‌وکارتان یک نوع سبک به‌خصوص را انتخاب کنید. داشتن تفکر به‌طورکلی باعث می‌شود که جلوی خیلی از مشکلات گرفته شود، اما نکته مهم این است که این دسته‌بندی تفکر باعث می‌شود که هرکدام به نحوی جلوی اشتباهات را گرفته و باعث پیشرفت شوند.